Xin cho một vài thí dụ về tương quan giữa tâm vương và tâm sở?
4/12/2023 3:54:44 PM
Trong 51 tâm sở, có 5 tâm sở vận hành một cách phổ biến (
sarvatraga), lúc nào cũng xuất hiện cùng với tâm vương, gồm có: xúc (
sparśa tiếp xúc); tác ý (
manaskāra chú ý); thọ (
vedanā cảm thọ); tưởng (
saṃjñā tri giác về đối tượng); tư (
cetanā ý muốn).
[1] Ví dụ: khi đi chợ, bạn thấy một chậu hoa hồng thật tươi, thật đẹp, bạn liền mua. Ở đây, thấy là
tiếp xúc; chú ý đến chậu hoa là
tác ý; cảm nhận cái tươi, cái đẹp là
thọ, tưởng; ý muốn mua chậu hoa là
tư. Như vậy, trong một hành động mà có đầy đủ cả tâm vương và các tâm sở.
[1] Theo Thắng Luận, có 7 tâm sở biến hành như sau: 1) Phassa (Xúc chạm giữa chủ thể đối với đối tượng), 2) Vedànà (Thọ: cảm giác của chủ thể, chịu ảnh hưởng của đối tượng), 3) Sannà (Tưởng: tri giác về đối tượng), 4) Cetanà (Tư: ý muốn), 5) Ekaggatà (Nhứt tâm: chú tâm đến đối tượng), 6) Jìvitindriya (Mạng căn) và 7) Manasikàra (chú ý đến đối tượng).