Năm hạng tang phục là gì?
Kính bạch thầy, con thường đi hộ niệm cho những người mới mất, trong lúc phát tang con nghe quý thầy xướng câu: Ngũ phục chi nhơn các thọ kỳ phục. Câu xướng nầy có ý nghĩa gì? và năm hạng tang phục là sao? Cúi xin thầy hoan hỷ giải thích cho con rõ. Thành kính cám ơn thầy.
8/1/2022 1:00:12 PM
Theo "Thọ mai gia lễ", có năm hạng tang phục tùy theo quan hệ huyết thống và nghĩa tình phân biệt thân sơ.
1. Đại tang: Trảm thôi và tề thôi.
a. Trảm thôi:
Quần áo có sổ gấu gọi là trảm thôi: con để tang cha.
b. Tề thôi:
Quần áo không sổ gấu gọi là tề thôi: con để tang mẹ, vợ để tang chồng khi cha chưa mất.
Thời hạn 3 năm, đời sau giảm bớt còn 2 năm 3 tháng (sau lễ giỗ đại tường 2 năm, thêm 3 tháng dư ai)
Áo xô, khăn xô có giải sau lưng (gọi là khăn ngang)
Nếu cha mẹ đều đã mất thì hai giải bằng nhau, nếu còn mẹ hoặc còn cha thì hai giải dài ngắn lệch nhau.
Con trai chống gậy: tang cha gậy tre, tang mẹ gậy vông, mũ rơm quấn đầu, dây chuối, dây đai thắt lưng.
Thời nay, nhiều nơi đã bãi bỏ những tang phục nầy, ở thành phố nhiều nhà dùng băng đen theo tang chế châu Âu, theo tôi, như thế có lẽ tiện hơn.
Con trai, con gái, con dâu, đều để tang cha mẹ. (Kể cả đích mẫu, kế mẫu, dưỡng mẫu, từ mẫu và dưỡng phụ).
Vợ để tang chồng.
Nếu con trưởng mất trước thì cháu đích tôn để tang ông bà nội cũng đại tang thay cha.
2. Cơ niên. Để tang một năm. Từ niên cơ trở xuống dùng khăn tròn, vải trắng không gậy.
Cháu nội để tang ông bà nội.
Con riêng của vợ để tang bố dượng nếu bố dượng có công nuôi và ở cùng, nếu không ở cùng thì không tang, trước có ở cùng sau thôi thì để tang 3 tháng.
Con để tang mẹ đẻ ra mình nhưng bị bố rẫy (xuất mẫu), hoặc cha chết, mẹ lấy chồng khác (giá mẫu).
Chồng để tang vợ và có gậy, nếu cha mẹ còn sống thì không gậy.
Cháu để tang bác trai bác gái, chú, thím và cô ruột.
Anh chị em ruột để tang cho nhau (cùng cha khác mẹ cũng tang một năm, cùng mẹ khác cha thì tang 5 tháng)
Cha mẹ để tang con trai, con gái và con dâu cả, kể cả con đi làm con nuôi nhà người.
Chú, bác, thím cô ruột để tang cho cháu (con anh em ruột).
Ông bà nội để tang cho cháu trưởng (đích tôn).
Đích mẫu, kế mẫu, từ mẫu, tang các con chồng, thứ mẫu tang con mình và con chồng như nhau đều một năm. Tang con dâu cả cũng một năm.
Con dâu để tang dì ghẻ của chồng (tức vợ lẽ cha chồng).
Rể để tang cha mẹ vợ (vợ chết đã lấy vợ khác cũng vậy).
Nàng hầu để tang cha mẹ chồng, vợ cả của chồng, các con chồng cũng như con mình (các họ hàng bàng thân bên nhà chồng đều không tang).
3. Đại công: để tang 9 tháng.
Anh chị em con chú con bác ruột để tang cho nhau.
4. Tiểu công: Để tang 5 tháng.
Ông bà cụ kỵ cũng để tang hàng cháu hàng chắt.
5. Ty ma phục: Để tang 3 tháng.
Chắt để tang cụ (Hoàng tang chít khăn vàng).
Chít để tang can (kỵ) nội (ngũ đại: Hồng tang chít khăn đỏ)
Đại khái đó là năm hạng để tang cho những người trong thân thuộc ruột thịt. Cần nói thêm, theo nghi lễ, nếu chưa thành phục, thì trong nhà không ai được khóc. Hàng xóm tuy có biết nhưng gia đình chưa phát tang thì chưa đến viếng, trừ thân nhân ruột thịt và những người lân cận tối lửa tắt đèn có nhau, coi như người nhà. Có những điều về tang chế ta cũng cần nên biết, cũng theo Thọ mai gia lễ, khi con chết chẳng những cha mẹ để tang con mà ông bà và cụ kỵ cũng để tang hàng cháu, hàng chắt.