Hỏi: Niệm Phật tam muội trực chỉ, trước nói về cảnh y chánh cõi Cực Lạc, cuối cùng chỉ cách hành nguyện cầu sanh, tất cả đều đầy đủ không có gì phải nghi. Duy có trong Kinh dạy: “Xưng danh hiệu Phật một tiếng có thể diệt được 80 ức kiếp tội trong sanh tử.” Tôi nghe lời này không thể không nghi, nếu quả có lý ấy thì ngày nay xét những người trong thế gian, dù giàu hay nghèo, đều có xưng danh hiệu, họ sẽ được diệt tội trọng, đều sanh về thế giới Cực Lạc hết rồi, vì sao hiện tại người ở đời vẫn y theo nghiệp thức mênh mang, luân chuyển luân hồi, xuống lên không biết chỗ, thì nghĩa diệt tội làm sao đúng? Không lẽ lời Phật là hư vọng sao? Xin ngài giải thích cho?
Đáp: Lời hỏi đúng lắm! Những người ở thế gian chưa giác ngộ nhờ câu hỏi của Ông sẽ không thối chuyển tu tam muội này sanh thẳng về Tịnh Độ. Người tu hành đời nay đều cho thuyết này là lời phương tiện khuyến tấn, đâu biết rằng là lời chân thật của Phật chắc chắn không chê lời tôi nói. Ông há chẳng nghe tôi thường nói: Ông ở vô lượng kiếp về trước cùng với Đức Thích Ca Mâu Ni là phàm phu, mà Đức Thế Tôn của chúng ta thành Đạo đến nay đã trải qua kiếp số nhiều như bụi của trái đất. Kiếp số này trong Kinh Pháp Hoa trong Phẩm Như Lai Thọ Lượng đã nói rõ. Chúng ta ở số kiếp trần sa kia là hạng phàm phu xuống lên sáu nẽo, tạo vô số lượng kiếp nghiệp, không có số lượng nào kể xiết. Chúng ta đồng là phàm phu như Phật từ lúc ấy đến nay, lâu xa không khác gì, như kiếp trần sa này nhiều đâu thể nói hết.
Giả sử có người ở trong một đời không nói một lời nào khác, chỉ xưng niệm danh hiệu Phật, trọn đời niệm Phật không ngớt, tùy theo chỗ xưng danh ấy cứ mỗi một câu đều diệt được 80 ức kiếp tội nặng sanh tử, hết đời ấy và tiếp đời sau cũng niệm Phật suốt đời như thế. Số kiếp diệt tội tuy 2 đời rất nhiều, nếu so sánh tội đã diệt trong 2 đời với tội kiếp số trần sa của người ấy đã tạo giống như đem bụi trong móng tay mà so sánh với bụi của toàn trái đất. Kinh dạy: Dù trải qua trăm ngàn kiếp, chỗ tạo nghiệp chẳng mất, nhơn duyên khi hội ngộ, quả báo phải nhận lấy. Vì thế, đâu thể mới xưng danh hiệu Phật có thể diệt nhiều kiếp tội mà có thể sạch hết các tội từ vô lượng kiếp đến nay mà không có gì làm chướng ngại cho việc sanh Tịnh Độ của ta ư! Họ đâu biết rằng tội chưa diệt, kiếp số lâu dài chưa trả hết, nó vốn vô thỉ vô tế (bờ mé) đồng với tuổi thọ của Phật. Thật ra, số 80 ức kiếp tội nặng sanh tử so với tội chúng sanh đã có như một bó đuốc lớn tuy nóng, muốn làm tan một khối tuyết như quả đất thì làm sao tan được. Vì thế, người niệm Phật được diệt tội mà không được sanh chính là nghĩa này.
Huống nữa, hàng phàm phu suốt đời tạo nghiệp, tâm bền chắc như người lưới cá, mỗi ngày giết cả vạn mạng mà cứ giữ nghiệp sát trọn đời; niệm Phật thời gian rất ít, mà tâm lại giao động, mỗi ngày chỉ niệm nửa giờ, hoặc một giờ; lại nữa, tâm thường giải đải, lui sụt rất dễ mà ít người tiến lên. Những người phàm phu bây giờ cùng Phật ở trần sa kiếp là phàm phu, mà Phật thành Phật đã trần sa kiếp. Phiền não, vô minh có từ vô thỉ mà mới phát tâm gần đây, tội làm sao diệt hết, cần phải nghĩ đến. Nay nói một ngày cho đến bảy ngày nhất tâm bất loạn liền được vãng sanh, hoặc khi lâm chung nhất tâm bất loạn xưng niệm một danh hiệu Phật liền diệt được 80 ức kiếp tội nặng sanh tử, cho đến người cực ác ngũ nghịch lúc lâm chung tướng lửa địa ngục hiện ra, xưng niệm được 10 danh hiệu Phật liền sanh về Tịnh Độ. Vì nhờ công đức uy thần xưng niệm danh hiệu Phật diệt tội, nhờ Phật dùng năng lực đại nguyện giúp hộ, ví như một tướng quân chinh chiến bị rơi vào vòng vây, nguy hiểm sắp đến bên mình, chợt được một dũng sĩ giúp cho một cây cung tốt, một bảo đao và một con ngựa khỏe thiện chiến. Người ấy ý chí trở nên hăng hái, phóng mình lên lưng ngựa, hăng hái như xưa, hết sức dùng bảo kiếm đột phá ra khỏi vòng vây. Chiến thắng thành công cướp đất đoạt thành đem về dâng chủ, vĩnh viễn được hưởng bổng lộc cao, cả đời vui vẻ. Đức Phật tiếp dẫn chúng sanh về cõi Cực Lạc, ý nghĩa giống như chàng dũng sĩ cứu hộ kia. Nói xưng niệm hiệu Phật một câu diệt 80 ức kiếp tội trọng sanh tử, không giống như người niệm Phật, ngày nay ba câu, ngày mai bốn câu vẫn còn do dự, hoặc gặp cảnh thanh sắc bày ra trước mặt liền bị kéo đi, không khác gì người chưa từng niệm Phật. Niệm Phật như thế, mà muốn niệm một câu Phật, diệt được nhiều kiếp tội, đề khỏi bị nghiệp chướng lôi kéo, được sanh về Tịnh Độ làm sao có được.
Người niệm Phật như thế, không phải mỗi tiếng không được diệt tội 80 ức kiếp sanh tử, chỉ vì sơ tâm chậm trễ nên quả báo vãng sanh cũng chậm trễ, chỉ có thể làm nhân duyên vãng sanh cho đời khác về sau. Hoặc có người xưng niệm không thôi mà tâm tán loạn, tuy thành tựu một số công đức, đâu thể so sánh với người tâm định, chỗ ưu hoặc liệt, cảm ứng có chậm mau được. Nếu có người tinh tấn nhưng tâm không định, khác nào dùng tay trái bắn cung chắc chắn không trúng. Nên biết rằng người tán tâm niệm, tuy có chí thành mà chẳng lìa vọng tưởng, hoặc bị các tội của nhiều kiếp trước làm chướng ngại, quả báo chỉ được vào đời khác, không thể có chính đời này được công hiệu. Nếu người quyết chí dũng mãnh niệm Phật, thì có thể diệt được tội kiếp này, nhờ vào sức dũng mãnh quyết lòng và tội các kiếp khác không làm chướng ngại, chỉ cần 10 niệm là thành tựu vãng sanh Tịnh Độ. Nghĩa này rõ ràng, có thể hiểu được, quyết định không còn gì nghi ngờ. Người niệm Phật đâu có thể niệm một cách lơ là, y theo nghiệp thức cũ mênh mang, khi chết không biết về đâu, dãy dụa rên la mà nghi lời Phật là nói dối ư!
Nên biết sức Phật rộng lớn, trùm khắp tất cả thế gian, nơi chốn, có thể nhiếp cái tiểu thiện của ta vào cái Đại Nguyện của Phật, làm thành một vị, dẫn chúng sanh về cõi An Lạc, làm cho tất cả tội kiếp trần sa đều được tiêu diệt vì không còn điều kiện hiện hành, đâu phải chỉ diệt tội 80 ức kiếp mà thôi. Như thế, xưng danh hiệu Phật, công đức thật không thể nghĩ bàn. Đại thừa viên đốn, siêu vượt ý chỉ gieo trồng, trong Luận Thập Nghi nói: “Thí như 10 cuộn dây tơ, trói chặt trăm người, sức của trăm người không thể phá. Một đứa trẻ con dùng một con dao bén cắt trong chốc lát rời thành hai đoạn” Trong Quán Kinh, hạ bối vãng sanh căn cứ vào thí dụ kể trên cho rằng vừa niệm Phật diệt tội liền được vãng sanh. Ngày xưa, khi Phật còn trụ thế, có một người ở chúng hội Phật cầu xin xuất gia, cầu khắp các vị Thánh Chúng, các vị dùng đạo nhãn xem năm trăm kiếp trước người ấy không có căn lành nên không nhận, sau vị ấy đến chỗ Phật, được Phật độ cho. Các Thầy Tỳ Kheo đem việc ấy hỏi Phật. Phật dạy: “Người này tuy 500 kiếp trở lại đây không có căn lành; chỉ ở vô lượng kiếp trước, đạo nhãn hàng Nhị Thừa không thể thấy, người này là một ông tiều đốn củi, bị cọp rượt quá gấp, leo lên cây để trốn, cọp vừa vồ tới, người ấy thất thanh niệm Nam Mô Phật. Vì một lần xưng danh này mà ở trong kiếp này gặp ta và được độ, sau này sẽ được tấn đạo nghiêm thân. Điều đó cho thấy một đời niệm Phật chưa được quả báo liền, có thể ở đời sau mới được vãng sanh.
Qua câu chuyện kể trên thì biết chỉ một lần xưng chữ Phật, tuy chưa biết rõ là Phật nào, còn có thể làm người ta diệt tội đắc đạo, hà huống nguyện lực của Phật A Di Đà vượt qua chư Phật mười phương, nếu người chuyên chú niệm danh hiệu Phật A Di Đà thì công đức và diệt tội chướng có thể nghĩ bàn được ư! Kinh Pháp Hoa nói: “Một lần xưng Nam Mô Phật, đều đã thành Phật đạo”. Lời này đủ để chứng minh. Nên biết, nếu có thể niệm danh hiệu Phật A Di Đà, niệm niệm không dứt, công đức ấy thật khó so lường, tuy người có chướng nặng, tán tâm thối chuyển, chắc chắn được vãng sanh ở tương lai. Xưng niệm Phật thuộc về miệng chỉ luận theo công, niệm Phật ở tâm bèn hiển ở đức, luận công thì ở nơi ta không mõi mệt, hiển đức thì thấy Phật hiện tiền, hai nghĩa chẳng đồng, chỗ hơn kém có thể thấy. Miệng xưng còn vậy, huống là tâm niệm ư! Cho nên, hôm nay ta vì lời hỏi của Ông, y kinh thuật rõ, nếu người muốn đi con đường này, hy vọng trong nghĩa này theo đúng lời nói mà tu hành, cẩn thận đừng nghi kỵ.