Thân Thế:
Hòa Thượng Thích Thắng Hoan, thế danh là Nguyễn Văn Đồng, sanh năm Kỷ Tỵ (1928) tại thành phố Cần Thơ, miền Nam Việt Nam.
Thân phụ là ông Nguyễn Văn Ngô, một nhà nho và cũng là một nhạc sĩ cổ nhạc. Thân mẫu là cụ bà Nguyễn Thị Hương, Tỳ Kheo Ni Như Quả, thọ giới Cụ Túc năm 1968 tại đại giới đàn chùa Từ Nghiêm.
Gia đình có hai anh em, người em trai thế danh là Nguyễn Thanh Vân hiện cư ngụ tại thành phố Hồ Chí Minh.
Thời Kỳ Xuất Gia Tu Học:
Khi Ngài vừa lên 8 tuổi được cha mẹ gởi vào chùa Hội Thắng tại làng Châu Điền, quận Cầu Kè, tỉnh Vĩnh Bình cho Hòa Thượng Đắc Ngộ, húy là Tường Ninh, tục danh là Hồ Trinh Tường để thế phát và thọ Tam Quy. Ngài được đặt pháp danh là Thích Thắng Hoan.
Cuộc đời chú tiểu ở một ngôi chùa quê hẻo lánh êm đềm lặng lẽ trôi qua từ năm Ngài 8 tuổi đến năm 18 tuổi. Ngài sống trong bầu không khí an lạc, vừa học nội điển do Sư Cụ hết lòng truyền dạy, vừa học ngoại điển tại trường Phong Phú ở địa phương. Nếp sống rau dưa đạm bạc đã nuôi chí lớn xuất trần, năm 18 tuổi (1946), Ngài thọ giới Sa Di phương trượng với Hòa Thượng Thích Hòan Thông tại chùa Hội Thắng và được Hòa Thượng cho pháp hiệu là Long Hoan, đời thứ 24 thuộc dòng Lâm Tế Chánh Tông của hệ phái Tổ Sư Bích Phong. Ngài tiếp tục cuộc đời tu học tại chùa Hội Thắng cho đến năm 1950.
Cũng trong năm này, nhân chuyến đi viếng thăm Sư Bác là Hòa Thượng Thích Thiện Hoa tại chùa Phước Hậu Trà Ôn và trong chuyến đi này, Ngài được Hòa Thượng Thích Hòan Thông giới thiệu đến y chỉ với Hòa Thượng Thích Thiện Hoa hiện là Đốc Giáo Phật Học Đường Nam Việt Ấn Quang tại Chợ Lớn. Nhờ hội đủ duyên lành Ngài được chấp nhận và sau đó được nhập chúng tu học tại Phật Học Đường này.
Để thành tựu tâm đàn giới pháp, chánh thức vào ngôi Tam Bảo làm Trưởng Tử của Như Lai, năm 1953, Ngài được Hòa Thượng Y Chỉ Sư cho đăng đàn thọ đại giới tại Phật Học Đường Nam Việt Ấn Quang. Đến năm 1957, Ngài tốt nghiệp chương trình Trung Đẳng tại Phật Học Đường này. Cuối năm 1957, Ngài được Ban Giám Đốc Phật Học Đường Nam Việt Ấn Quang gởi ra Phật Học Viện Trung Phần Nha Trang tham học chương trình Cao Trung. Đến năm 1960, để Hòan tất chương trình Cao Đẳng Phật Học, Ngài trở về Phật Học Đường Nam Việt Ấn Quang. Đến năm 1962, Ngài tốt nghiệp Cao Đẳng Phật Học tại đây. Song song với Phật Học, Ngài chú tâm đến thế học và đã tốt nghiệp Cử Nhân Văn Khoa năm 1970 tại Đại Học Vạn Hạnh.
Thời Kỳ Hành Đạo:
Đầu năm 1963: - Đốc Học tại Phật Học Viện Biên Hòa, kiêm Giảng Huấn trường Trung Học Trí Đức Biên Hòa.
Đầu năm 1964 đến 1975:
- Giảng Sư Viện Hoá Đạo, Sài Gòn,
- Chánh Đại Diện G.H.P.V.N.T.N. tại Quận 5 và quận 10.
- Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Tài Chánh GHPGVNTN.
- Giảng Sư các trường Trung Học Bồ Đề: Nguyễn Văn Khuê, Giác Ngộ và các trường Trung Đẳng Chuyên Nghiệp Chuyên Khoa Phật Học tại các chùa như: Dược Sư, Từ Nghiêm, Hoa Quang, Huê Lâm, Từ Thiền, Giác Sanh (Sài Gòn), Phổ Đức, Phật Ân (Mỹ Tho).
Năm 1980: Để phục vụ và yểm trợ GHPGVNTN dưới sự chỉ đạo của các Hòa Thượng Huyền Quang và Quảng Độ, Ngài đã mở các lớp Trung Đẳng Phật Học tại các chùa Giác Sanh, chùa Giác Ngộ, chùa Bồ Đề Lan Nhã.
Ngoài ra Ngài còn mở các khóa đặc biệt huấn luyện về môn Duy Thức Học cho các sinh viên trường Bách Khoa Phú Thọ và Sư Phạm Vạn Hạnh.
Năm 1982: Với ý chí tìm tự do để góp sức xây dựng phong trào Phật Giáo hải ngoại, Ngài đã từ giả quê hương, ra nước ngoài mong được cùng các pháp hữu cứu nguy pháp nạn tại quê nhà.
Năm 1983: Ngài đến Hoa Kỳ và trú ngụ tại chùa Việt Nam, nhận lãnh chức vụ Phó Hội Chủ, kiêm Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Hoằng Pháp Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam Tại Hoa Kỳ.
Năm 1984: Lãnh đạo tinh thần Phật Giáo Việt Nam tại chùa Việt Nam Arizona.
Năm 1985: Tổ chức Đại Hội Hoằng Pháp tại Denver, Colorado.
Năm 1988: Nhận chức vụ Giáo Thọ tại Tu Viện Kim Sơn và hành hoạt Phật sự hoằng pháp tại nhiều Tiểu Bang ở Hoa Kỳ chẳng hạn như xây dựng học phái Duy Thức tại các nơi như: Santa Ana, San Jose, San Diego và Tu Viện Kim Sơn,..v..v….
Năm 1992: Đại Hội Thống Nhất đầu tiên của GHPGVNTN tại Hoa Kỳ được tổ chức tại San Jose và Ngài được kiêm nhiệm chức vụ Phó Chủ Tịch Đặc Trách Liên Lạc Các Châu.
- Vận động thành lập GHPGVNTN tại Canada và được Đại Hội tấn phong lên ngôi vị Hòa Thượng tại đây, đồng thời Giáo Hội PGVNTN tại Hoa Kỳ cũng tấn phong Ngài lên ngôi vị Hòa Thượng tại Hoa Kỳ.
Năm 1993: Ngài về mai danh ẩn tích tại một tịnh thất nhỏ bên bờ biển Thái Bình Dương để viết sách và dịch kinh.
Năm 1996: Ngài nhận lãnh chức vụ Chủ Tịch GHPGVNTN tại Canada và giữ chức vụ nầy đến năm 2000. Sau khi từ nhiệm chức Chủ Tịch, Ngài giữ chức vụ Hội Đồng Cố Vấn Chỉ Đạo Phật Giáo Canada.
- Luôn trong những năm qua, Ngài thường xuyên đến giảng dạy về môn Duy Thức Học cho các tăng sinh tại Phật Học Viện Quốc Tế và những năm gần đây Ngài thường đến Âu Châu để giảng dạy về môn Duy Thức Học cho các lớp học hằng năm do GHPGVNTN Âu Châu tổ chức.
Năm 2004: Ngài nhận lãnh chức vụ Thành Viên Hội Đồng Trưởng Lão Viện Tăng Thống quốc nội và Chánh Thơ Ký Hội Đồng Giáo Phẩm GHPGVNTNHN tại Hoa Kỳ VPIIVHĐ.
Năm 2005: Ngài về ẩn dật nơi tịnh thất Viên Hạnh, toạ lạc tại thành phố Baker, cạnh thủ phủ Baton Rouge và sống một đời sống thanh đạm cho đến khi Ngài trở về với Phật.