Kính bạch quý Thầy cô, kính thưa các Phật tử!

Hôm nay, tôi xin chia sẻ cùng quý vị một câu chuyện trong kinh Phật, chuyện này có nguồn từ kinh Biệt thích tạp A hàm số 75, thuộc Đại Chánh tạng quyển 2, trang 400.

Một thời, đức Phật ở tại vườn của ông Cấp cô độc, rừng cây của ông Kì đà, thuộc nước Xá vệ. Lúc đó, có một thanh niên tên là Ti nghi đến chỗ đức Phật, trong lòng hắn ôm mối bất thiện, dùng lời lẽ độc ác chửi mắng đức Phật, hòng khơi dậy sự phẫn nộ của Ngài.

Lúc đó, đức Thế Tôn thấy vậy bèn nói với hắn:

- Ví dụ như vào ngày lễ trọng đại, họ hàng thân thích của ngươi đều tập trung lại với nhau, vậy tối ngày đó, ngươi có dùng y phục, các chuỗi anh lạc hoặc các thứ đồ ăn ngon để chia sẻ với họ không?

Ti nghi đáp:

- Có chứ! Đương nhiên là tôi sẽ chia sẻ với họ. Phật bảo:

- Nếu như họ không tiếp nhận những lễ vật mà ngươi tặng, vậy thì những lễ vật đó sẽ thuộc về ai? Ti nghi đáp:

- Nếu họ không nhận, thì đương nhiên tôi sẽ mang về lại cho mình rồi chứ sao!

Phật nói:

- Đúng vậy, Ti nghi này! Ngươi nhục mạ, ác ý, phỉ báng, hãm hại đấng Như Lai, Chí chân, Đẳng chánh giác, đều không ngoài ý muốn làm cho Như Lai nổi giận. Tuy ngươi có ý đó, nhưng Ta không hề tiếp nhận nó. Cũng giống như người thế gian vậy, đem vật phẩm tặng cho đối phương, nếu đối phương tiếp nhận thì mới được gọi là người cho và kẻ nhận. Nếu có người cho, nhưng đối phương không nhận, tuy có thể gọi là cho, nhưng lại không thể được gọi là nhận; nếu có người dùng lời nói để nhục mạ, cùng phẫn nộ đánh đập, ác ý phỉ báng... mà đối phương cũng có sự phản đối trả đũa thì mới được gọi là “người nhục mạ” và “kẻ bị nhục mạ” (người nhục mạ đã thành hành động, mà đối phương cũng đã tiếp nhận rồi, bởi vì họ có sự phản ứng trả đũa); nếu như có người nhục mạ, phẫn nộ đánh đập, ác ý phỉ báng, mà người bị nhục mạ có thể chịu đựng không phản ứng trả đũa, thì lúc này có thể gọi là kẻ nhục mạ, nhưng người bị nhục mạ lại không tiếp nhận.

Ti nghi nói:

- Này ông Cù đàm! Trước kia, tôi có nghe các trưởng lão đại đức đều nói rằng: “Nếu người nào nhục mạ hay có bất kỳ hành động gì với Phật, Vô thượng sĩ, Chánh biến tri, thì các vị ấy cũng sẽ không tức giận”, sao hôm nay tôi mới chửi ông chút xíu, ông đã tức giận rồi vậy?

Đức Phật bèn đọc một bài kệ, đại ý như sau: “Người đã đoạn sân nhuế, làm sao khởi tâm sân? Ngươi nên biết rằng, người biết điều phục thân tâm, sống đúng với chánh mạng thì không có tâm sân hận.

Nếu như có người nào lấy tâm sân hận mà nhục mạ người khác, nhưng đối phương lại không lấy tâm sân hận trả đũa lại, thì người kia không thể nào được coi là đã thắng cuộc ; người không khởi sân hận thì mới thực sự là người cao thượng.

Không sân nhuế hơn hẳn kẻ sân nhuế, hành động thiện hơn hẳn hành động bất thiện, lời nói chân thật hơn hẳn lời vọng ngữ.

Người không sân nhuế, không có tâm hại người khác là người có thể gần gũi với người hiền thiện; kẻ thân cận người ác, sẽ tích lũy cái ác của sự sân nhuế như núi đồi.

Sân nhuế giống như con ngựa điên, cần phải

có dây cương để chế ngự, nhưng chỉ dựa vào dây cương không thôi thì chưa đủ, mà cần phải điều phục tâm niệm thì mới thật sự đáng tin.

Vì vậy, có thể nói, Ta là người chế ngự giỏi nhất” .

Sau khi đức Phật nói xong, các vị tì kheo nghe rồi đều rất hoan hỷ, vâng theo giáo pháp mà thực hành.

Nội dung đoạn kinh đề cập đến là: Khi bạn tặng đồ cho người khác, mà đối phương không tiếp nhận thì đồ vật ấy đương nhiên sẽ trở về với bạn. Cũng vậy, ở phương Tây, người ta rất sùng bái các vị anh hùng, còn ở Ấn Độ thì người ta lại sùng bái thánh hùng. Anh hùng khác với thánh hùng ở điểm nào? Anh hùng là kẻ chinh phục đối phương, còn thánh hùng là người chinh phục chính bản thân mình; đặc biệt là điều phục được phiền não tham, sân, si ngay nơi tự thân. Phật nói, người thật sự giỏi điều khiển không phải là người giỏi cầm dây cương, mà chính là người khống chế được thân tâm, hàng phục được thân tâm của mình.

Xin chia sẻ vài vấn đề trên để mọi người cùng nhau cố gắng thực hành!

Lớp Giáo dục mở rộng Phước Nghiêm, ngày 27.12.2014