Phật Học Vấn Đáp

Lời này khi chúng tôi giảng Kinh đã nói rất nhiều, bắt đầu làm từ chính mình, chính mình làm ra tấm gương cho người xem, người ta mới có thể sanh tín tâm; không làm ra được tấm gương tốt, bạn nói thì người ta không tin tưởng, bạn gạt tôi, chính bạn còn chưa làm được. Cho nên hết thảy phải bắt đầu làm từ tâm, chúng tôi gọi là làm từ tâm ta, thì có thể giúp cho thiện căn, phước đức, nhân duyên của rất nhiều người được chín muồi, hoặc chưa chín muồi thì sẽ chín muồi, thật sự giúp được họ. Họ nhìn thấy hình tượng của bạn, họ thật làm. Cho nên điều này trong Phật pháp gọi là trọng thực chất. Trong Tín Giải Hành Chứng thì xem trọng ở Hành Chứng, chúng ta có Hành, có Chứng cho người ta xem, vậy mới có thể độ chúng sanh. Đặc biệt là ở thời đại này, thời đại này nói khoa học, khoa học nói chứng cứ. Học Phật, ăn chay có chỗ nào tốt? Thân thể khỏe mạnh, tôi hơn tám mươi tuổi rồi, so với họ thì tướng mạo trông đẹp hơn, thân thể khỏe mạnh hơn, họ sẽ tin. Nếu bạn không có tấm gương cho họ xem, họ sẽ không tin tưởng. Khi ra đi thì rất tự tại, không sanh bệnh, bạn xem: đứng mà đi, ngồi mà đi, vậy là tin rồi. Cho nên người hiện nay tin tưởng chứng cứ, chính là bạn làm ra tấm gương cho người ta xem. Nếu tấm gương không tốt thì người ta càng không tin tưởng.

Điều này ở nước ta, không những là Phật pháp mà Nho Thích Đạo cũng không ngoại lệ. Dáng vẻ bên ngoài đầu tiên chính là thành kính, cung kính một cách chân thành. Trong “Đệ Tử Quy” dạy bạn chào cúi sâu chín mươi độ với người, đối với người lớn như vậy, đối với người nhỏ cũng là như vậy. Có cần thiết làm vậy với người nhỏ không? Đối với người nhỏ là dạy họ. Khi tôi ở Đài Trung, chính Lão sư Lý đã biểu diễn cho chúng tôi xem, khi Lão sư Ngài mở giảng tòa Đại Chuyên Phật Học, học trò đều là từ bên ngoài đến Đài Trung, đều là người trẻ tuổi, Ngài là bậc Tổ phụ. Nhưng đối xử với những học trò này, Ngài vẫn là cúi chào chín mươi độ, chúng tôi ở bên cạnh xem thấy. Đến sau này đã thấy rõ, là dạy những người trẻ tuổi này. Dạy thế nào? Chính mình làm gương. Chính mình không làm gương thì bạn dạy người ta, người ta không tin bạn; chính mình làm gương, không cần nói, người ta cũng cảm động. Học khiêm tốn, học tôn trọng người khác. Người trẻ đến Liên Xã, đến Thư viện Từ Quang, nhân viên làm việc chúng tôi ít, nhân viên làm việc pha bình trà để ở đó, Lão sư tự mình rót trà cho người, rót trà cho học trò. Bởi vì học trò hiện nay không biết, người trẻ tuổi không biết, nên phải dùng phương pháp như vậy để dạy, đây gọi là đại từ đại bi. Bậc trưởng bối lớn tuổi có đạo đức, có học vấn đều làm như thế, họ học được rồi, họ về nhà sẽ biết rót trà cho cha mẹ, biết cúi chào cha mẹ, biết lễ phép với Trưởng bối của họ. Dạy học thì phải làm từ chính mình.

Người xưa có một câu nói: “Điều mình không thích, chớ làm cho người”. Ta mong người khác đối với ta thế nào thì trước hết ta phải đối với người như thế. Đặc biệt là trong thời đại này, thời đại này đã lơ là đi giáo dục, ít nhất cũng đã lơ là ba đến bốn thế hệ rồi, căn bản là không biết lễ nữa. Lễ là nền tảng an định và hòa bình của xã hội, chúng ta khôi phục như thế nào? Phải từ chính mình làm gương. Chính mình phải nhún nhường trước, vậy mới có thể giúp đỡ xã hội khôi phục an định hòa bình.