Phật Học Vấn Đáp


Việc dạy trẻ nhỏ đọc kinh, phải nên kết hợp như thế nào với tu hành của chính mình để được tốt?

8/12/2022 5:16:09 PM

Dạy trẻ nhỏ vẫn là phải lấy Đệ Tử Quy làm chính, nam nữ già trẻ ở trong nhà cùng nhau học Đệ Tử Quy, hiệu quả sẽ vô cùng lớn. Nếu chỉ dạy trẻ nhỏ mà người lớn không học thì trẻ nhỏ sẽ nghĩ: Bố mẹ dạy con mà chính bố mẹ không học, đây là giả, gạt con, không phải thật. Cho nên, bản thân người lớn cũng phải làm được thì chúng sẽ tin tưởng, chúng sẽ học tập rất nghiêm túc. Vào thời xưa, Đệ Tử Quy không phải là để dạy trẻ nhỏ, Đệ Tử Quy là thân giáo. Các vị nhất định phải biết, chúng ta học giáo dục truyền thống, đặc sắc của giáo dục truyền thống chính là gia đình, điều này người nước ngoài không có, chúng ta có nói thì họ cũng không hiểu, nước ngoài không có cái này. Lịch sử của chúng ta đã trải qua 5.000 năm rồi.

Người nước ngoài xem lịch sử của chúng ta, mỗi khi thay đổi triều đại là có động loạn, có chiến tranh, nhưng thời gian đều không dài. Sau khi những đế vương bình định được động loạn, nắm được chính quyền rồi, gọi là quân vương khai quốc, bình định được động loạn, sau khi họ nắm chính quyền rồi thì ít nhất có từ 150 năm đến 200 năm thiên hạ thái bình. Hoàng đế đời cuối có lẽ không giữ quy củ, dẫn tới người khác làm cách mạng, nếu họ thật sự giữ giáo pháp của tổ tiên xưa thì sẽ không có chính biến. Người dân đều được nhận giáo dục luân lý nên họ đều an phận với chính mình, không phải thật quá đáng thì sẽ không làm cách mạng, không muốn làm loạn. Làm loạn thống khổ lắm! Phải hi sinh biết bao nhiêu sinh mạng và tài sản. Cho nên họ không muốn làm loạn, trừ khi chính phủ thật sự không hợp lý. Cho nên người nước ngoài xem thấy sự an định xã hội trong mấy nghìn năm lịch sử của chúng ta đều cảm thấy rất kỳ lạ, rốt cục nguyên nhân là gì? Nếu bạn đi nghiên cứu thì chính là giáo dục gia đình. Đó là dạy từ khi còn nhỏ, dạy họ làm người tốt, cả đời làm người tốt, đây không phải là thiên hạ thái bình sao?

Giáo dục truyền thống, dùng lời hiện nay là giáo dục tình yêu thương, trong lúc chúng tôi giảng kinh đã nói rất nhiều lần. Giáo dục truyền thống chính là từ “phụ tử hữu thân” trong Ngũ Luân, tình thân của cha con là bẩm sinh, không phải là học ở đâu cả. Hiện nay bạn tỉ mỉ mà quan sát, quan sát trẻ nhỏ khi được ba, bốn, năm tháng, tình yêu của cha mẹ đối với nó là không có điều kiện. Dù nó còn chưa biết nói chuyện nhưng bạn xem biểu cảm của nó, tình yêu của nó đối với cha mẹ, bạn từ chỗ này thì nhìn thấy đây là tự tánh, hoàn toàn là lưu lộ từ tự tánh. Dần dần nó lớn lên, bạn không dạy dỗ nó cho tốt, nó bị hoàn cảnh bên ngoài làm ô nhiễm, mê mất thiên tánh rồi, đạo lý là ở chỗ này, chúng ta không thể không hiểu.

Cho nên phải dạy dỗ trẻ từ khi nào? Từ khi trẻ vừa mới sinh ra, mắt của nó đã biết nhìn, tai của nó biết nghe, bạn đừng cho rằng nó không hiểu chuyện, ngày ngày nó đang học, ngày ngày đang xem, ngày ngày đang nghe. Cho nên, Đệ Tử Quy là cha mẹ làm cho trẻ nhỏ xem, là một môn học thân giáo, không phải là ngôn giáo. Chúng vẫn chưa hiểu chuyện thì người làm cha mẹ, trưởng bối ở trước mặt trẻ nhỏ làm cho chúng xem. Ngạn ngữ xưa gọi là “ba tuổi thấy tám mươi”, bạn thử nghĩ xem, khi họ đến 80 tuổi, họ đã có năng lực biết cái gì là đúng, cái gì là sai. Đó gọi là “thiếu thành nhược thiên tánh, tập quán thành tự nhiên” (tập từ nhỏ thì sẽ thành như bản tánh, tập quen thành bản tánh tự nhiên), sự giáo dục này quan trọng biết bao! Nếu đến 3 tuổi mới dạy thì đã quá muộn rồi, đã sinh ra gốc rễ của ô nhiễm rồi, phiền phức lớn rồi! Cho nên người xưa chúng ta rất xem trọng giáo dục.

Tuần trước có một vị giáo sư ở Đại học Đạm Giang ở Đài Loan đến, là giáo sư Ngô, cũng là lần đầu tiên chúng tôi gặp nhau. Ông ấy nói với tôi Mặc Môn giáo (Mormon) ở nước Mỹ, tôi nghĩ có lẽ Hồng Kông cũng có Mặc Môn giáo, họ rất xem trọng việc giáo dục gia đình, họ sưu tập rất nhiều gia phả của người Trung Quốc, họ nói đại khái có hơn một vạn loại. Cũng có thể như vậy, bởi vì trước đây nhà nào cũng có gia phả, đa số gia phả đều để trong từ đường. Tôn giáo này cũng có người có tâm, khi chúng ta làm đại cách mạng văn hóa thì thảy đều không còn nữa, vậy mà họ vẫn sưu tập nhiều như vậy. Nghe nói Bảo tàng Cố Cung Đài Loan đã sao chép một số thứ từ chỗ của họ. Trong gia phả đều có gia huấn, đều có gia quy, nếu chúng ta tìm được những thứ này, thu thập lại rồi soạn thành một cuốn, đó chính là giáo dục gia đình truyền thống. Đó đúng thật là vô cùng hoành tráng.

Đệ Tử Quy là một môn học phổ biến, là một phần của giáo dục nền tảng bắt buộc trong gia giáo truyền thống. Gia giáo trong mỗi nhà, việc họ dạy con cháu có liên quan đến nghề nghiệp của họ, ví dụ như họ làm kinh doanh thì họ dạy con cháu phải làm ăn như thế nào; làm ruộng thì dạy con cháu trồng trọt như thế nào. Các ngành các nghề không như nhau, họ có môn học của họ. Cho nên chân thật là vô cùng hoành tráng, hiện nay tôi đang nghĩ cách để thu thập, vậy mới có thể nhìn thấy cái gốc giáo dục của mấy nghìn năm đến nay của chúng ta, bạn sẽ thấy họ dạy người như thế nào. Đệ Tử Quy là một môn học phổ biến, môn học nền tảng, cũng chính là bất kể bạn tu học nghề nghiệp nào thì bạn nhất định phải làm được nền tảng, điều này không thể không biết.

Trẻ nhỏ đọc kinh nhất định phải làm được Đệ Tử Quy, làm được rồi thì mới dạy chúng đọc kinh. Trước đây Đệ Tử Quy là thân giáo, ba tuổi vẫn chưa được đọc kinh, đọc kinh có lẽ vào khoảng năm, sáu tuổi, đến năm, sáu tuổi thì gốc của nó đã vô cùng tốt. Cách dạy học này của chúng ta và người nước ngoài không giống nhau, người nước ngoài khi còn nhỏ thì được dạy vui chơi, cho nên chúng rất hoạt bát. Chúng ta từ nhỏ đã học để trở thành người lớn, ngồi có dáng ngồi, đứng có dáng đứng, vô cùng quy củ. “Dạy hư đứa bé này rồi, nó không có chút hoạt bát nào cả!” Thiên hạ thái bình là như vậy mà ra. Cho nên không giống nhau.

Trích từ:  Học Phật Vấn Đáp. Hòa Thượng Thích Tịnh Không


Thẻ
Thập Niệm        Tu Hành       

Câu Hỏi Ngẫu Nhiên


Từ Ngữ Phật Học Trong Phần Vấn Đáp



Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật