Có lần tôi tham gia một tour du lịch, và quen với bà giáo họ Trần ngồi cạnh bên. Sau khi trò chuyện lâu và tìm hiểu kỹ càng, tôi phát hiện gia đình bà giáo này cực kỳ đặc biệt.
Chồng bà là tiến sĩ nông học, cũng là Hiệu trưởng trường quốc lập chuyên khoa nổi danh. Bà có ba con, mỗi mỗi đều là thiên tài, khiến người thán phục. Chỉ số IQ (thông minh) của đứa đầu, đứa giữa đồng nhau (đều từ 130 trở lên), riêng đứa thứ ba thì cao hơn (IQ đạt đến 153). Trường y khoa danh tiếng rất khó thi vào nhưng cả hai đứa đầu đều trúng tuyển.
Riêng chàng út mặc dù rất thông minh, nhưng tính ưa thề thao, không khoái học. Mãi đến gần thi đại học chàng mới vội vội vàng vàng chuẩn bị trong nửa tháng, rồi cũng thi đậu vào ngành địa chất. Càng hiếm có hơn nữa là, các con bà không hề ỷ mình thông minh, có học lực siêu quần mà kiêu căng tự phụ. Ngược lại chúng rất ôn nhu lễ độ và cực kỳ có hiếu với cha mẹ, chúng biết tôn kính thầy, cư xử tốt với người, Vì vậy ai cũng mến mộ ngợi khen.
Ông Thanh (anh bà Trần) là Viện trưởng bịnh viện tỉnh, cũng là một bác sĩ nổi danh, ông từng gặp qua một chuyện lạ, kể ra thật khiến người khó tin.
Theo lời bà Trần thì ông Thanh ngày xưa từng qua Nhật du học tại Đại học y khoa nơi Nagasaki, lúc đó là cuối thế chiến thứ hai, máy bay mỹ thả bom tại Nagasaki, điểm đạn lạc trúng ngay nơi trường, vì vậy mà toàn trường, bao gồm lớp học lẫn nhân viên, đều bị thiêu thành tro bụi. Khi tin nảy truyền đến Đài Loan rồi, cả nhà bà Trần đều cho rằng anh bà khó tránh thảm nạn nên buồn đau không nguôi.
Nào ngờ, mấy tháng sau khi chiến tranh kết thúc, anh bà lại quay về cố hương. Người nhà thấy ông Thanh thoát chết trở về, vạn phần kinh ngạc và bất ngờ; xúm nhau tíu tít hỏi thăm sự tinh đã xảy ra.
Anh bà nói sỡ dĩ ông may mắn thoát được tai nạn, chính là nhờ một chuyện lạ bất ngờ, khó tưởng tưọng, hệt như thần linh đã an bài.
Ông kể trong thời gian học, rất cố gắng chăm chuyên, chưa bao giờ bỏ tiết học. Hôm ấy, có cô gái bên phòng phía đông của ký túc xá, trong lúc ra ngoài du ngoạn đã làm rơi chiếc ví nhỏ, vì vậy cô nài nỉ ông hãy đi tìm cùng cô.
Mới đầu, ông Thanh lấy lý do tiết học là quan trọng nên từ chối, nhưng cô này cứ lần một, lần hai, năn nỉ mãi. Cuối cùng ông đành miễn cưỡng đáp ứng, chịu cùng cô đi tới vùng núi xa thẳm phụ tìm vật đã mất.
Nhưng ngay lúc họ rời trường học đến vùng thâm sơn, thi bỗng thấy một góc trời sáng rực khác thường, tiếp theo sau là nghe một tiếng nổ “ầm” to kinh khủng, rồi tối sầm bao phủ… bọn họ tuyệt không biết được rằng chuyến đi ra ngoài bất đắc dĩ đó đã cứu họ thoát khỏi thảm nạn kinh hoàng.
“Nhà tích thiện tất có thừa niềm vui”, một gia đình có đầy đủ may mắn mỹ mãn như thế, tôi tin rằng mọi chuyện xảy đến đều do “gieo nhân thiện gặt quả thiện”.
Tôi đã tìm hiểu thêm về gia thế và hành vi của tổ tiên họ, và tất cả không ngoài dự đoán của tôi.
Gia đình bà Trần nổi tiếng là gia đình gương mẫu, bất kể là nhà mẹ chồng hay mẹ đẻ, hầu như họ đều thuộc dạng cha từ con hiếu, anh em thuận thảo, ai cũng có tính hào hiệp trượng nghĩa, từ bi giúp người.
Bà Trần là một phụ nữ mẫu mực, thuộc dạng vợ hiền mẹ đảm trong gia đình. Tại trường, bà được mọi người công nhận là một giáo viên giàu từ tâm, yêu thương học trò hết lòng, rất tận tụy với chức vụ.
Chồng bà giảng dạy tại trường chuyên khoa, kiêm luôn ba chức: Tồng vụ, Giáo vụ và Chủ nhiệm. Ông là người rất có tinh thần trách nhiệm, nết hạnh liêm khiết thẳng ngay, (một hạt cải chẳng lấy), do phẩm hạnh tốt nên tiếng lành đồn xa, ai cũng ca ngợi. Ông rất được mọi người tín nhiệm (từ Hiệu trưởng cho đến bạn bè). Vừa rồi ông thuyên chuyển đến chỗ mới nhậm chức, khiến mọi người ở nhiệm sở cũ bùi ngùi nuối tiếc mãi. Vì mến mộ tài năng, người ta tiến cử ông qua Nhật tu nghiệp và chỉ trong thời gian ngắn ông đã lấy được bằng tiến sĩ Nông học. Sau đó Bộ giáo dục cực lực đề cử ông làm Tổng giám hiệu.
Kết quả “thiện hữu thiện báo” là đương nhiên, người tốt dù có ở vị chót thì cũng được đôn lên đứng đầu, chồng bà Trần không bao lâu lại tiếp tục vinh thăng thuận lợi.
Ngoài ra, có thể lấy nhân thân ông Khánh, cha chồng bà Trần đề làm gương.
Xưa kia ông Khánh gia cảnh không khá, nhưng vẫn nối bước cha, siêng năng cần kiệm, gắng duy trì nếp nhà, ông Khánh quan tâm chăm sóc các em mình chu đáo và nuôi dưỡng họ đến thành nhân.
Sau đó, đến khi phân chia gia sản, ông Khánh đã nhường toàn bộ vùng đất tốt đẹp nhất cho các em, còn riêng mình nhận lấy phần đất cằn cỗi nhỏ bé ven sông. Tinh thần xả kỷ vì người, quan tâm hi sinh cho các em như vậy, đã khiến láng giềng và thân tộc đều quý mến, yêu thương và ngưỡng mộ ông.
Sau đó, do ở quê nhà vô phương làm ăn sinh sống, ông Khánh đành rời cố hương đến Gia Nghĩa, nhậm chức trong trường học. Lúc đó ông Khánh bị đãi ngộ lạnh nhạt, lại thêm có con cái cực đông (tám đứa), nên sinh hoạt rất thanh khổ. Nhưng trong thời gian này, ông vẫn không ngừng cổ vũ, khích lệ con của các em lên Gia Nghĩa học.
Đối với bốn đứa cháu từ quê lên Gia Nghĩa học, ông không những lo hết nơi ăn ở, bao cả học phí, mà còn làm điều hiếm có hơn nữa là, luôn dành cho chúng mọi hưởng dụng ưu tiên, hết lòng yêu thương, ai biết chuyện cũng cảm kích quý mến ông.
Vì vậy, khi một người tốt bụng cực kỳ như ông Khánh tạ thế, thì tất cả huynh đệ tỉ muội, thân bằng quyến thuộc, thậm chí đến người láng giềng, không ai mà không rơi lệ tiếc thương, buồn đau không nguôi. Có những người đường đường là đại nam nhân, nhưng vẫn khóc lóc kêu gào đến ngất xỉu trước linh đường, có thể thấy ông Khánh ngày thường cư xử quá tuyệt, nên mới được người ái kính nhiều như thế.
Nhà Phật nói: “Trăm thiện hiếu đứng đầu”, một người nếu biết hiếu thuận cha mẹ, yêu thương anh em, xem trọng ngũ luân, giáo dục con cháu cẩn thận, luôn đặt mình vào vị trí người để giúp đỡ, cảm thông: tâm từ tỏa khắp, thì có thể nói đây chính là mỹ đức căn bản giúp thành đạt, cũng lả thiện hạnh có ý nghĩa nhất. Nhà hiếu đề ắt luôn có được thế hệ con cháu nối dõi thiện lành, hiền ngoan.
Nhiều người không rõ điều này, do chẳng hiểu thấu đáo nên khi sống họ không biết tạo phúc để hộ thân và gia đinh, đôi khi còn nhầm lẫn dùng hành thiện như công cụ giúp mua danh, thật lả đáng tiếc.