Học Phật tu hành là việc rất yên vui của người đời, cũng là việc đáng quí khó có thể được. Căn cứ pháp của Phật dạy rằng: “Thân người khó được, quốc gia trung tâm (nơi có Phật pháp) khó sinh vào, Phật pháp khó nghe, Bậc đại thiện tri thức khó gặp”. Một tầng lại khó hơn một tầng. Trong kinh lấy người nghe được Phật pháp khó cũng giống như ví dụ con rùa mù gặp được lỗ bộng cây nổi, chín chắn mà nghĩ lại, thật là chẳng sai một chút nào! Hiện tại nhân khẩu trên thế giới nhiều như thế nào, chân chánh có thể nghe được Phật pháp thì có bao nhiêu người ư? Người trên thế giới có thể vào đạo Phật học Phật tu hành, ở trong sóng của biển người, thực tại là số ít trong số ít. Người học Phật tu hành đại khái là như đây không dễ dàng, chỉ khó như đây mới đáng quí, nhưng vì sao có những người rốt cuộc đem việc đó cho là việc dư thừa, rồi thì tránh né chỉ sợ rằng chẳng kịp? Đây chính là vấn đề rất ý vị! Thật có phải là nhân duyên chưa tới không?

Có người nói: Hiện tại ta không có rảnh tu hành, cũng không rảnh niệm Phật. Chúng ta một ngày hai mươi bốn tiếng đồng hồ, thật ra không có rảnh rang một chút sao? Không phải thế, đều là vì danh lợi và dục vọng chất đầy cả trong đầu, trong đó có rảnh không? Người có tín tâm lấy Phật pháp làm của chí bảo, người không tín tâm đem Phật pháp làm vật phẩm tiêu khiển lúc nhàn rổi! Có thể thọ dụng Phật pháp hay không cũng ở trong đây.

Lại có người nói, mức độ của ta sáu mươi tuổi về sau mới học Phật, hiện tại còn chưa phải là lúc. Người nói những lời này, có đáng hay không Khi đến tuổi sáu mươi thật sự học Phật, đương nhiên là rất có vấn đề, bởi vì trong đầu của anh ta trang bị đầy cả tiền bạc giàu có, quyền thế, danh vọng địa vị, nam nữ, ăn uống... ham muốn những vật chất hưởng thụ, sợ sệt lắm sau khi học Phật những vấn đề này thỏa mãn không thành, nên quyết cần nhân cơ hội lúc còn thanh niên trẻ khỏe mà lăn lộn trong năm dục, đợi đến khi tuổi tác già rồi, thể lực suy yếu, lúc không còn khí lực vui chơi, muốn suy nghĩ học Phật tu hành, mà tâm học Phật của anh ta chẳng thuần, ý lại không chánh, tâp khí tâm bệnh sửa mà không thể đổi, vấn đề lợi ích Phật pháp dẫu có được cũng quyết chẳng thể to lớn.

Có những người tuổi trẻ lầm cho là niệm Phật chẳng cần sớm, chẳng cần phải niệm ở hiện tại, vì hiện tại còn phải chuẩn bị làm rất nhiều việc, lại nói ra rất nhiều lý do, lầm cho pháp môn niệm Phật rất là cạn cợt, coi khinh một câu Phật hiệu “Nam Mô A Di Đà Phật”, ngược lại chưa nghĩ ra lời dạy của người xưa:

“Chớ đợi tuổi già mới học Phật

Mồ hoang lắm kẻ tuổi còn xanh”

Chớ nên đợi lúc tuổi già nua tinh thần sức lực suy yếu, bốn đại chẳng điều hòa, bệnh đau nhiều nỗi, ở trong phiền não vì tham lam khốn đốn, nghiệp ác xâm lấn, danh lợi ham muốn lại khó buông bỏ, nói tu hành (niệm Phật) đâu phải là việc dễ, niệm Phật chẳng có thói quen, nề nếp, thì trong tâm không có Phật, lúc mạng chung làm sao có thể “Chánh niệm hiện tiền”, tâm chẳng điên đảo? Niệm Phật vãng sanh? Cho nên càng là tuổi trẻ thì càng nên học Phật (niệm Phật), nuôi thành thói quen niệm Phật, trong tâm có Phật, nhất tâm bất loạn!

Có người nói: Học Phật (niệm Phật) là tốt, nhưng nhà người ta mỗi ngày bận rộn đến tối, mỗi năm bận rộn tới đầu, chỉ có thể được cái no ấm, đã không tiền làm công đức, cũng không có thời gian rảnh rổi để nghe kinh, niệm Phật. Cuộc sống cần khẩn trương, niệm Phật tuy cũng tốt, nhưng không phải là đồ uống miếng ăn, hãy đợi đợi ta phát tài rồi mới niệm Phật (!)

Có người cho rằng: Tôi là công nhân viên chức, chỗ ở là nhà chung, chẳng thuận tiện. Cúng Phật lạy Phật hẳn nhiên là không thuận tiện, niệm Phật cũng là làm rối sự yên ninh của người khác, tôi làm không được. Nơi công cộng nhiều sự bất tiện, thật ra chẳng sai. Nhưng làm việc gì cũng đều có cách thông suốt của nó, nếu biết niệm Phật là lớn, chỉ cần “thành tâm” mặc niệm (niệm thầm), bèn có hiệu quả lớn, mà chẳng nhất định phải là niệm ra tiếng.

Có người nói rằng: Niệm Phật là pháp của ông già bà lão và người độn căn tu. Hễ gặp những luận điệu như thế này cần phải đề cao cảnh giác, chớ nên vì những miệng lưỡi bén nhọn đó chuyển ý. Trong sử Phật giáo chư vị Đại đức tôn kính, vì sao sau khi thấu triệt và giác ngộ được đạo lý, đều ra sức suy tôn niệm Phật cầu sanh tịnh độ? Như vậy chư vị Đại đức đâu phải là người tầm thường kẻ độn căn! Sự Lý không nói cũng tự rõ, chúng ta phải tự suy tư. Một điều khác, đó là xưa nay người thành tựu trong niệm Phật rất nhiều. Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thương xót chúng hữu tình, chỉ bày cho thời kỳ mạt pháp, pháp môn niệm Phật rất là khế họp căn cơ chúng sinh, pháp tu đơn giản rõ ràng, đạo tràng khắp nơi thuận tiện thích ứng, rảnh rổi bận rộn đều có thể tu, hễ phàm là người chí thành niệm Phật, đều tương ứng với đại bi đại nguyện của đức Phật A Di Đà.

Đây đều là những vấn đề không rõ biết pháp môn học Phật (trì danh niệm Phật) cho là học Phật (niệm Phật) cần tụng kinh, hoặc ngồi yên, hoặc cần tiền làm công đức v.v... pháp môn niệm Phật chỉ giữ một câu danh hiệu: “Nam Mô A Di Đà Phật”, đã đơn giản, lại thẳng tắc, không tiền làm công đức cũng được; người giàu niệm, người nghèo cũng có thể niệm, lúc rảnh rỗi niệm, lúc bận rộn cũng có thể niệm, là một phương pháp tùy lúc tùy nơi đều có thể niệm.

Biết chân chánh, thấy chân chánh, đó là vấn đề rất quan trọng. Nếu cái biết và thấy (tri kiến) của con người không chân chánh, thì dễ lầm lạc vào ngoại đạo, ngoài tâm chấp lấy pháp, tất cả mê tình nương tà kiến mà khởi, tức chỗ trụ làm nhân chịu sự trói buột, rất sợ ma, hoặc nguyện lực có chỗ thiếu sót. Cho nên nói là nguyên nhân không Chơn thì chuốt lấy kết quả gập ghềnh, nếu người tu hành tri kiến thuần chánh, chuyên chí niệm Phật, sanh về nước Cực Lạc, có thể từ phàm phu thẳng đến quả Phật.

Này các bạn tuổi trẻ! Nếu thật sự muốn lúc mạng chung vãng sanh về thế giới Cực Lạc, học Phật tu hành (niệm Phật) thì càng sớm càng tốt, nuôi thành thói quen niệm Phật, trong tâm có Phật, khiến vọng tưởng không sinh, phiền não dứt trừ, vãng sanh Cực Lạc thì có cơ sở chắc chắn. Chẳng đợi tuổi già mới học Phật, vì tham lam vây quanh, nghiệp ác xâm lấn, danh lợi ham muốn v.v... buông không rời được, nói vãng sanh thế giới Cực Lạc đâu phải dễ, một khi mất thân người, lại rơi rớt ở trong sáu đường thì có được vui không!